Vì chế độ ăn hàng ngày của chúng hiếm khi cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng nên thế giới này xuất hiện một số thứ gọi là thực phẩm bổ sung.
Ví dụ: Nếu như cơ thế chúng ta cần một lượng vitamin D nhất định nào đó nhưng vì nhiều lý do mà chúng ta không đáp ứng được có thể gây ra một số hệ quả, đó là khi chúng ta cần dùng thực phẩm bổ sung
Thực phẩm bổ sung là gì?
Thực phẩm bổ sung là những sản phẩm có chức năng cung cấp dinh dưỡng và chất khoáng, thường được sản xuất dưới dạng viên nang, bột, hoặc nước uống.
Những sản phẩm này được thiết kế để bổ sung chế độ ăn uống hàng ngày và cung cấp những dưỡng chất cần thiết mà cơ thể có thể không đủ hấp thụ từ thức ăn thông thường.
Các thực phẩm bổ sung bao gồm các dạng viên nang, bột, đồ uống hoặc chất lỏng chứa các chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe như vitamin, khoáng chất, protein, chất xơ, axit béo, acid amin được chiết xuất từ các nguồn thực phẩm tự nhiên hoặc tổng hợp.
Có rất nhiều sản phẩm được bán dưới dạng “thực phẩm bổ sung” (được mô tả là “thực phẩm chức năng” ở Hoa Kỳ). Các sản phẩm này bao gồm các chất bổ sung vitamin và khoáng chất (ví dụ: vitamin tổng hợp, vitamin E, kẽm), các sản phẩm từ thực vật hoặc thảo dược, chất bổ sung protein và nhiều sản phẩm khác (ví dụ: glucosamine hoặc probiotics).
Thực phẩm bổ sung cũng có sẵn ở nhiều dạng và liều lượng khác nhau, bao gồm viên nén, viên nang, bột, đồ uống, dầu và tùy thuộc vào loại sản phẩm và mục đích sử dụng, ví dụ: thực phẩm bổ sung cho người lớn, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người già.
Một số loại thực phẩm bổ sung chính:
- Vitamin:
- Multivitamin: Bổ sung đa dạng các loại vitamin như vitamin A, vitamin B-complex, vitamin C, vitamin D, vitamin E, và vitamin K.
- Vitamin đơn: Bổ sung duy nhất một loại vitamin cụ thể, ví dụ như vitamin C hoặc vitamin D.
- Khoáng chất:
- Canxi: Bổ sung canxi giúp hỗ trợ sức khỏe xương và răng.
- Sắt: Bổ sung sắt giúp ngăn ngừa thiếu máu.
- Kẽm: Bổ sung kẽm hỗ trợ hệ thống miễn dịch và chức năng tế bào.
- Magiê: Bổ sung magiê giúp hỗ trợ hoạt động cơ bắp và chức năng cơ học của cơ thể.
- Axit amin và protein:
- Bổ sung axit amin: Các dạng protein hoặc axit amin cụ thể, như axit amin chế biến từ sữa, đậu nành, hoặc whey protein.
- Bổ sung protein: Dạng bổ sung protein dễ tiêu hóa hoặc dạng bổ sung whey protein.
- Chất béo:
- Omega-3: Bổ sung omega-3 giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch và chức năng não.
- Dầu cá: Dạng bổ sung omega-3 từ dầu cá, thường trong dạng viên nang.
- Thảo dược và thực phẩm chức năng:
- Curcumin: Bổ sung curcumin từ nghệ giúp có tính chất chống vi khuẩn và chống viêm.
- Probiotics: Bổ sung vi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh vật trong đường ruột.
- Thực phẩm bổ sung cho mục đích cụ thể:
- Thực phẩm bổ sung cho người già: Chứa các thành phần hỗ trợ sức khỏe xương và não.
- Thực phẩm bổ sung cho phụ nữ mang thai: Bổ sung acid folic, canxi, và sắt cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Nhớ rằng việc sử dụng các chất bổ sung dinh dưỡng cần được thảo luận với chuyên gia chăm sóc sức khỏe để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Vì sao cần thực phẩm bổ sung?
Thực phẩm bổ sung được coi là cần thiết trong một số trường hợp vì nhiều lí do khác nhau, bao gồm:
- Thiếu hụt dinh dưỡng:
- Một số người không thể đảm bảo rằng họ đang tiêu thụ đủ lượng dinh dưỡng từ khẩu phần ăn hàng ngày do hạn chế về thời gian hoặc kiểu sống.
- Các nhóm dân tộc cụ thể hoặc những người ở các vùng đất nghèo khó có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận thực phẩm giàu dinh dưỡng.
- Nhu cầu tăng cao:
- Trong một số trường hợp như khi mang thai, cho con bú, hoặc trong quá trình phục hồi sau một chấn thương hoặc phẫu thuật, cơ thể có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn.
- Người tập thể dục nặng hoặc tham gia các hoạt động vận động mạnh cũng cần lượng dinh dưỡng nhiều hơn để duy trì sức khỏe và hiệu suất.
- Giảm cân hoặc kiểm soát cân nặng:
- Trong quá trình giảm cân, một số người có thể cắt giảm lượng thực phẩm mà họ tiêu thụ, dẫn đến rủi ro thiếu hụt dinh dưỡng. Thực phẩm bổ sung có thể giúp bảo đảm cơ thể nhận được đủ chất dinh dưỡng trong khi giảm cân.
- Các thực phẩm bổ sung có thể cung cấp các thành phần như protein, chất xơ, hoặc chất bổ sung giảm cảm giác đói và giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn.
- Các điều kiện y tế đặc biệt:
- Một số tình trạng y tế như thiếu máu, thiếu canxi, thiếu vitamin D, hoặc bệnh lý đường ruột có thể làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ thực phẩm.
- Thực phẩm bổ sung có thể được sử dụng để điều trị hoặc hỗ trợ các tình trạng y tế cụ thể dựa trên khuyến nghị của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Tuy nhiên, việc sử dụng thực phẩm bổ sung cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để đảm bảo rằng chúng phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Lợi ích và lưu ý:
Lợi ích của thực phẩm bổ sung:
- Bổ sung các chất dinh dưỡng thiếu hụt: Chế độ ăn uống hàng ngày của chúng ta có thể không cung cấp đủ tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là khi chúng ta bận rộn, ăn uống không khoa học hoặc có chế độ ăn kiêng. Thực phẩm bổ sung có thể giúp bổ sung các chất dinh dưỡng thiếu hụt như vitamin, khoáng chất, axit béo omega-3, chất chống oxy hóa, v.v.
- Cải thiện sức khỏe tổng thể: Một số loại thực phẩm bổ sung đã được chứng minh là có thể cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, ung thư, loãng xương, v.v.
- Nâng cao hiệu suất thể thao: Một số loại thực phẩm bổ sung, chẳng hạn như creatine và protein, có thể giúp nâng cao hiệu suất thể thao và sức bền.
- Cải thiện tâm trạng và chức năng nhận thức: Một số loại thực phẩm bổ sung, chẳng hạn như vitamin D và axit béo omega-3, có thể giúp cải thiện tâm trạng và chức năng nhận thức.
Lưu ý khi sử dụng thực phẩm bổ sung:
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng: Việc sử dụng thực phẩm bổ sung có thể ảnh hưởng đến một số loại thuốc hoặc tình trạng sức khỏe nhất định. Do đó, điều quan trọng là bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, đặc biệt là nếu bạn đang mang thai, cho con bú, đang dùng bất kỳ loại thuốc nào hoặc có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào.
- Không nên sử dụng thực phẩm bổ sung để thay thế cho chế độ ăn uống lành mạnh: Thực phẩm bổ sung không thể thay thế cho một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng. Bạn nên tập trung vào việc ăn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và các sản phẩm sữa.
- Nên tuân thủ liều lượng khuyến cáo: Việc sử dụng quá nhiều thực phẩm bổ sung có thể gây ra tác dụng phụ. Do đó, bạn nên tuân thủ liều lượng khuyến cáo trên nhãn sản phẩm.
- Nên bảo quản thực phẩm bổ sung ở nơi khô ráo, thoáng mát: Việc bảo quản thực phẩm bổ sung đúng cách sẽ giúp đảm bảo chất lượng và hiệu quả của sản phẩm.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Tham khảo thêm một số nguồn thông tin hữu ích về thực phẩm bổ sung:
- Viện Sức khỏe Hoa Kỳ (NIH): https://ods.od.nih.gov/
- Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC): https://www.cdc.gov/
- Mayo Clinic: https://www.mayoclinic.org/
